ابوالحسن بنی‌صدر، اولین رئیس‌جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷، صبح امروز شنبه، ۱۷ مهرماه ۱۴۰۰، در سن ۸۸ سالگی در بیمارستانی در پاریس درگذشت.
در بیانیه کوتاه دفتر ابوالحسن بنی‌صدر، که در سایت انقلاب اسلامی در هجرت و وبسایت رسمی ابوالحسن بنی‌صدر منتشر شده، آمده است که او پس از مدتی طولانی مبارزه با بیماری در بیمارستان سالپتریه شهر پاریس درگذشته است. این بیانیه به امضای همسر و فرزندان او رسیده است.
در این اطلاعیه گفته شده است: «ابوالحسن بنی صدر، رئیس‌جمهور منتخب مردم ایران پس از انقلاب بهمن ماه ۱۳۵۷، هم با دفاع از آزادی‌ها در مقابل استبداد و ستمگری جدید به نام دین ایستاد و هم به‌دنبال حمله عراق به‌عنوان فرمانده کل قوا از تمامیت ارضی ایران پاسداری نمود.»
در این اطلاعیه که همراه با شرحی از زندگی ابوالحسن بنی‌صدر است، گفته شده: «در سال۱۳۶۰ او پیشنهاد حفظ مقام و عناوین از سوی خمینی را نپذیرفت. از این رو، حزب جمهوری اسلامی و خمینی، کودتای خرداد ۶۰ را با حذف بنی‌صدر به انجام رساندند و دهه سیاه ۶۰ را آغاز کردند، اما او دفاع از حقوق شهروندی و ملی را، در تبعیدی دیگر، پیشه کرد و تا آخر عمر بدان ادامه داد.»
به گفته همسر و فرزندان آقای بنی‌صدر، او «از آنجا که معتقد بود لازمه حقوقمند شدن جامعه و پایان دادن به استبداد دینی، دادن تعریفی از دین به مثابه بیان آزادی است تلاش مستمری نیز در این راه انجام داد.»
او نخستین رئیس‌جمهوری تاریخ جمهوری اسلامی بود که سرانجام به دلیل مخالفت با روحانیون حاکم از مقامش عزل شد.
ابوالحسن بنی‌صدر از چهره‌های مشهور انقلاب سال ۱۳۵۷، عضو سازمان دانشجویی جبهه ملی ایران و از رهبران مخالف شاه در فرانسه بود. او پس از انقلاب به ایران بازگشت و به عضویت شورای انقلاب درآمد. در بهمن‌ماه ۱۳۵۸ و در نخستین انتخابات ریاست‌جمهور با به دست آوردن ۷۶ درصد آرا به عنوان نخستین رئیس‌جمهور تاریخ جمهوری اسلامی برگزیده شد.
او گرچه در دوران تبلیغات ریاست‌جمهوری از حمایت روحانیون برخوردار شد، ولی این دوران بسیار کوتاه بود. پس از ریاست‌جمهوری اولین زمینه اختلاف بر سر تعیین نخست‌وزیر رخ داد. مجلس اول که در اسفند ۵۸ شکل گرفته بود گزینه‌هایی را معرفی می‌کرد که مورد قبول بنی‌صدر نبودند و گزینه‌های رئیس‌جمهوری نیز با مخالفت مجلس روبه‌رو می‌شد.
مهم‌ترین فراز زندگی سیاسی بنی‌صدر در دوران ریاست‌جمهوری‌اش، آغاز جنگ ایران و عراق است. مخالفت او با قدرت‌گیری بیش از حد سپاه پاسداران و استفاده از نیروهای آموزش‌ندیده و نوجوان در جنگ اختلاف با بازوی نظامی روحانیون را بیش از پیش کرد.
او در اسفند ۱۳۵۹ در سخنرانی در دانشگاه تهران به صراحت در باره شکنجه در زندان‌های ایران، برنامه نیروهای موسوم به حزب‌اللهی برای قبضه قدرت و بسط دیکتاتوری گفت.
نهایتا مجلس شورای اسلامی در خرداد ۱۳۶۰ طرح عدم کفایت سیاسی او را به بررسی گذاشت و در فرآیندی که بیش از ۱۰ روز به طول انجامید، بنی‌صدر را در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ از مقامش عزل کرد. نشریه انقلاب اسلامی نیز که به مدیرمسئولی بنی‌صدر منتشر می‌شد، لغو مجوز شد تا او هسچ پل ارتباطی با مردم نداشته باشد.
او پس از عزل از مقام ریاست‌جمهوری از کشور خارج شد. نشریه انقلاب اسلامی نیز در دوران تبعید او در فرانسه منتشر شد و تنها نامش به «انقلاب اسلامی در تبعید» تغییر کرد.
بنی‌صدر در سال‌های زندگی در تبعید همواره در معرض ترور نیروهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی قرار داشت. بیشترین میزان تهدید به ترور در دهه ۷۰ و پس از آن انجام شد که او به عنوان شاهد در دادگاه رسیدگی به پرونده «ترور سران حزب دموکرات در رستوران میکونوس برلین» حضور یافت.
شاهدی که بنی‌صدر به این دادگاه معرفی کرد، نقش مهمی در افشای ابعاد پرونده ترورهای برون‌مرزی جمهوری اسلامی داست. این شاهد همچنین فرآیند تصمیم‌گیری در مورد ترور چهره‌های سیاسی مخالف جمهوری اسلامی و نقش سران این رژیم در کمیته ترور را افشا کرد.
